การออมเพื่อเกษียณไม่ว่าจะเป็นกองทุนรวมเพื่อการเลี้ยงชีพ กองทุนสำรองเลี้ยงชีพ และเงิน กบข. สำหรับข้าราชการที่เป็นสมาชิก ช่วยให้ผู้ออมสามารถสะสมเงินก้อนใหญ่เพื่อนำไปใช้จ่ายในช่วงวัยหลังเกษียณ และเมื่อถึงวันเกษียณ ก็เป็นจุดเปลี่ยนจากการสะสมออมเงิน มาเป็นการถอนเงินจากการลงทุนเพื่อนำมาเป็นค่าใช้จ่ายต่างๆ ในชีวิตประจำวัน การวางแผนเกษียณสำหรับการถอนเงินใช้ยามเกษียณนั้นก็มีความสำคัญไม่แพ้การออมเงินเพื่อการเกษียณ

การบริหารเงินหลังเกษียณจึงเน้นให้ความสำคัญกับ การวางแผนการทยอยถอนเงิน (Distribution Plan) ให้เพียงพอตลอดช่วงเวลาหลังเกษียณ ซึ่งสามารถแบ่งออกเป็น 2 รูปแบบ รูปแบบแรกคือจัดการเอง (Manual) ซึ่งทำได้โดยการทยอยถอนเงินหรือขายหน่วยลงทุนในจำนวนและเวลาที่ตนเองต้องการ ซึ่งปัญหาที่มักพบคืออาจมีการทยอยถอนเงินเป็นจำนวนมากในช่วงวัยเกษียณช่วงเริ่มต้น ทำให้มีเงินไม่พอใช้ในช่วงเกษียณตอนปลาย ส่งผลให้คุณภาพชีวิตของผู้เกษียณแล้วด้อยลงอย่างมีนัยสำคัญ

รูปแบบที่สองซึ่งเป็นรูปแบบที่แนะนำ คือแบบอัตโนมัติ (Automatic) โดยระบุจำนวนเงินที่ต้องการได้รับไว้ล่วงหน้า เช่น บริการ “ออมต่อ” ของ กบข. นั้น สมาชิกที่เกษียณอายุราชการแล้วสามารถฝากเงินให้ กบข. บริหารต่อ และยื่นความประสงค์ทยอยถอนเงินออกจากกองทุนเป็นรายเดือน รายไตรมาส รายครึ่งปี รายปีได้ ตามจำนวนที่ต้องการ

สำหรับผู้ที่มีเงินออมรูปแบบกองทุนรวม สามารถติดต่อบริษัทหลักทรัพย์จัดการกองทุนรวม (บลจ.) เพื่อสอบถามรายละเอียดเกี่ยวกับกองทุนรวมประเภทที่มีการขายคืนหน่วยลงทุนอัตโนมัติ (Auto Redemption) เนื่องจากกองทุนรวมประเภทนี้จะมีการขายคืนหน่วยลงทุนให้กับผู้ลงทุนเพื่อที่ผู้ลงทุนจะได้มีกระแสเงินสดไว้ใช้จ่าย

ผลิตภัณฑ์ทางการเงินอีกแบบที่น่าสนใจและนำมาประยุกต์ใช้ได้คือ ประกันแบบบำนาญ ซึ่งเป็นแบบประกันที่ผู้ซื้อกรมธรรม์จะได้รับเงินรายงวดจำนวนที่แน่นอนในช่วงหลังเกษียณ โดยสามารถเลือกได้ว่าจะรับเงินเป็นรายเดือนหรือรายปี โดยแบบประกันบำนาญของบริษัทประกันหลายแห่ง สามารถชำระเบี้ยเพียงครั้งเดียวตอนเกษียณ โดยมีอายุรับทำประกันตั้งแต่อายุ 55 ปีจนถึงอายุ 64 ปี และทยอยรับเงินไปจนครบอายุสัญญากรมธรรม์ (ขึ้นอยู่กับแต่ละแบบประกัน เช่น ครบสัญญาเมื่อผู้เอาประกันอายุครบ 85 ปี 90 ปี หรือ 99 ปี เป็นต้น)

กรณีตัวอย่างการคำนวณการใช้เงินหลังเกษียณ สมมติว่าต้องการใช้เงินหลังเกษียณเดือนละ 20,000 บาท เป็นเวลา 25 ปีหลังเกษียณ จะต้องใช้เงินเป็นจำนวนรวม 6 ล้านบาท (คำนวณจาก 20,000 บาทต่อเดือน คูณ 12 เดือน คูณ 25 ปี) หากเป็นการเก็บสะสมในเงินฝากออมทรัพย์ที่ได้ดอกเบี้ย 0.5% จะต้องมีเงินฝากรอไว้ ณ วันเกษียณ 5.6 ล้านบาท หากลงทุนในกองทุนรวมที่ได้รับผลตอบแทน 3% ต่อปี จะต้องมีเงินลงทุนกองทุนรวม ณ วันเกษียณประมาณ 4.3 ล้านบาท กรณีทำประกันแบบบำนาญ จะใช้เงินจ่ายค่าเบี้ยประกันจำนวน 4 ล้านบาท (ค่าเบี้ยประกันแต่ละแบบแตกต่างกันตามอายุและแบบประกัน โปรดศึกษาทำความเข้าใจเงื่อนไขผลิตภัณฑ์) ทั้งนี้ประกันบำนาญมักมีกำหนดเงื่อนไขจ่ายเงินแต่ละงวดของประกันบำนาญ คือจะจ่ายเมื่อกรมธรรม์มีอายุครบ 1 ปี ดังนั้นจึงต้องเตรียมเงินสดไว้ 240,000 บาท (คำนวณจาก 20,000 บาทต่อเดือน คูณ 12 เดือน) เพื่อใช้จ่ายในช่วงปีแรกของการเกษียณ ดังนั้นจึงต้องเตรียมเงินไว้รวมเป็น 4.24 ล้านบาท

วิธีการพิจารณาประกันบำนาญ คือ เอาจำนวนเบี้ยประกันที่ต้องจ่าย หารด้วยจำนวนเงินที่ได้รับต่อปี ซึ่งจะทำให้ทราบว่าจุดคุ้มทุนมีระยะเวลากี่ปี ตัวอย่าง ประกันบำนาญกำหนดว่าเบี้ยประกันชำระครั้งเดียว 2 ล้านบาท ผู้เอาประกันจะได้เงินบำนาญตั้งแต่อายุ 61 ปี ไปจนถึงอายุ 85 ปี เป็นจำนวนต่อปี 120,000 บาท ซึ่งจะทำให้แบบประกันนี้มีจุดคุ้มทุน ณ ปีที่ 16 (คำนวณจาก 2 ล้าน หารด้วย 120,000 บาท) หากผู้เอาประกันเสียชีวิตก่อนจุดคุ้มทุน ผู้รับผลประโยชน์ก็จะได้รับเบี้ยประกันที่ชำระไปให้แก่บริษัทประกัน หักด้วยเงินบำนาญที่ผู้เอาประกันได้รับไปแล้ว แต่หากผู้เอาประกันเสียชีวิตหลังปีที่ 16 ซึ่งผลรวมของเงินบำนาญที่ได้รับมากกว่าเบี้ยประกันที่ชำระ บริษัทประกันจะไม่มีการจ่ายผลประโยชน์กรณีเสียชีวิต

ข้อควรทราบอีกประการของประกันบำนาญคือสามารถเวนคืนกรมธรรม์ได้ แต่จะต้องเวนคืนก่อนช่วงที่บริษัทประกันจะจ่ายบำนาญออกมา และเมื่อบริษัทประกันจ่ายเงินบำนาญแล้วจะไม่สามารถเวนคืนกรมธรรม์ได้ ดังนั้นต้องศึกษาเงื่อนไขรายละเอียดของแบบประกันอย่างละเอียดรอบคอบ และมั่นใจว่าจะไม่ต้องใช้เงินก้อนนี้ก่อนจะตัดสินใจทำประกัน

ประกันบำนาญนั้นทำให้เรามั่นใจว่าจะมีเงินใช้จ่าย โดยไม่ต้องกังวลกับสภาวะเศรษฐกิจหรือการขึ้นลงของอัตราดอกเบี้ยและถ้าหากเราอยู่ไม่ครบสัญญาลูกหลานเราก็ยังได้รับเงินอีกด้วย สำหรับสมาชิก กบข. หากต้องการสอบถามข้อมูลเพิ่มเติมด้านการเกษียณ หรือข้อมูลด้านอื่นๆ เพื่อประกอบการตัดสินใจทางการเงินสามารถนัดหมายศูนย์ข้อมูลการเงินได้ที่ เมนู นัดหมายบริการข้อมูลการเงิน ใน My GPF Application